από τη Σύμβουλο Ειδικής Αγωγής
Κινούς Φωτεινή
Πώς να σταματήσετε να φωνάζετε στo παιδί σας
Η ανατροφή ενός παιδιού δεν είναι εύκολη υπόθεση ειδικότερα στις μέρες μας που οι γονείς έρχονται αντιμέτωποι με εργασιακά, οικονομικά και τόσα άλλα προβλήματα.
Επιστρέφοντας στο σπίτι από τη δουλειά έχουμε να αντιμετωπίσουν ένα σωρό υποχρεώσεις, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κανένα χρονικό περιθώριο και ψυχική αντοχή για το παιδί και τις αταξίες του, την γκρίνια του, τις αντιρρήσεις του ή την ασυνέπειά του στις σχολικές υποχρεώσεις. Έτσι, όλο και περισσότερες μαμάδες παραδέχονται πως χάνουν συχνά την ψυχραιμία τους με τα καμώματα των παιδιών τους και βγαίνουν εκτός εαυτού. Συγκεκριμένα μια μαμά παραδέχτηκε: «Τώρα με τα δύο παιδιά ο μοναδικός τρόπος επικοινωνίας στο σπίτι είναι οι φωνές.»
Φανταστείτε τον ακόλουθο διάλογο: «Γιάννη φόρεσε τα παπούτσια σου είναι ώρα να φύγουμε! » Η μητέρα περιμένει αλλά το παιδί συνεχίζει αδιάφορο το παιχνίδι του.
«Γιάννη σου είπα να φορέσεις τα παπούτσια σου κι εσύ αδιαφορείς!» συνεχίζει η μητέρα.
Καμία ανταπόκριση....
«Γιάννηηηηηηη!!! ΣΗΚΩ ΚΑΙ ΦΟΡΕΣΕ ΤΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΣΟΥ!!! ΦΕΥΓΟΥΜΕ ΤΩΡΑ!!!» φωνάζει εκνευρισμένη η μητέρα.
Χιλιοπαιγμένο το έργο σε εκατοντάδες ελληνικά σπίτια, σε διάφορες παραλλαγές.Η συνέχεια λίγο - πολύ γνωστή σε όλους: γουρλωμένα μάτια, δόντια που τρίζουν, φωνές, παρατηρήσεις, προσβολές για τις οποίες η μαμά, με μαθηματική ακρίβεια, θα μετανιώσει γρήγορα, θα νιώσει χάλια και στο τέλος θα καταφύγει σε δωροδοκίες.
Κάποιοι θα πάνε ίσως και λίγο παρακάτω: θα χτυπήσουν το χέρι πάνω στο τραπέζι, θα πετάξουν αντικείμενα, θα βρίσουν, θα χειροδικήσουν…..
Πολλοί γονείς παραδέχονται ότι νιώθουν απογοήτευση και στεναχώρια γι΄αυτά τα άδικα ξεσπάσματα ενώ άλλοι βρίσκουν δικαιολογίες όπως:
«Tί να κάνω; Όταν φωνάζω εκτονώνομαι…..Δεν κάνω άλλωστε κάτι κακό. Όλοι φωνάζουν στα παιδιά τους….»
«Αν δε φωνάξω, δε συμμορφώνεται. Δεν ακούει με τίποτα! Μόνο όταν σηκώσω τη φωνή συνεργάζεται. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος….»
Στ’ αλήθεια δεν υπάρχει άλλος τρόπος;
Αγαπητοί γονείς υπάρχει ελπίδα να σταματήσετε ή τουλάχιστον να μειώσετε τις φωνές και τις εκρήξεις θυμού, όταν φτάνετε σε σημείο «βρασμού». Χρειάζεται σκληρή δουλειά βέβαια ώστε να ελέγξετε τα νεύρα και το θυμό σας για να μη διαταράξετε τη σχέση σας με το παιδί σας. Μπορείτε όμως!!! Δώστε του ένα καλό παράδειγμα συναισθηματικής ωριμότητας!
Συμβουλές αυτοελέγχου προς τους γονείς
· Οι φωνές δυστυχώς προκαλούν μεγαλύτερη ένταση. Όταν αρχίσετε να φωνάζετε το πιθανότερο είναι ότι το παιδί σας θα αρχίσει να φωνάζει και αυτό. Αποτέλεσμα….να φωνάξετε εσείς πιο δυνατά, ακόμα πιο δυνατά και η κατάσταση να ξεφύγει από τον έλεγχο.
· Οι φωνές είναι δείγμα έλλειψης συναισθηματικού ελέγχου. Αν εσείς δεν μπορείτε να ελέγξετε τα νεύρα σας, γιατί να μπορεί ένα τετράχρονο;
· Οι φωνές επιδρούν στον ψυχισμό του παιδιού σας. Ένα παιδί που γίνεται αποδέχτης ουρλιαχτών ξεκινά τη ζωή του με φόβο. Αυτό θέλετε;
· Τα σπίτια μας δε θα έπρεπε να μοιάζουν με «στρατιωτικές βάσεις», ούτε εμείς με «λοχαγούς» που δίνουμε αμέτρητες εντολές θεωρώντας ότι τα παιδιά έχουν αντιληφθεί τους κανόνες για την εύρυθμη λειτουργία της οικογένειας. Είμαστε σίγουροι ότι έχουν γίνει σαφείς αυτοί οι κανόνες; Πολλές φορές εμείς οι ίδιο οι γονείς τους παραβιάζουμε και μπερδεύουμε τα παιδιά ακόμη περισσότερο.
· Μην επαναλαμβάνετε τα ίδια και τα ίδια. Δεν είναι ώρα για «κήρυγμα». Το πιθανότερο είναι ότι πάνω στα νεύρα σας θα πείτε λόγια που δεν τα εννοείτε.
· Μήπως πρέπει να πάρετε και εσείς τα μέτρα σας; Σου έρχεται εγκεφαλικό, όταν δεις ότι στην μόλις σφουγγαρισμένη κουζίνα είναι διασκορπισμένα σε κάθε γωνιά δημητριακά. Φρόντισες προηγουμένως να τα τοποθετήσεις σε ασφαλές μέρος, που να μην τα φθάνει το παιδί; ΟΡΓΑΝΩΘΕΙΤΕ….
· Σκεφτείτε πριν φωνάξετε. Πότε υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να φωνάξετε στο παιδί σας; Όταν πεινάτε, είστε κουρασμένοι, δεν έχετε χρόνο, έχετε μπουχτίσει από τα προβλήματα της ζωής, νιώθετε μόνοι, ανοργάνωτοι, δεν έχετε προλάβει να καθαρίσετε το σπίτι, προσπαθείτε να διαβάσετε, προσπαθείτε να τελειώσετε το project σας στον υπολογιστή, σκέφτεστε ότι τον τελευταίο καιρό όλα σας πάνε στραβά, τα σχέδιά σας έχουν βγει εκτός ελέγχου, οι προσδοκίες σας έχουν μείνει ανεκπλήρωτες... Σαφώς για τίποτα από τα παραπάνω δεν φταίει το παιδί σας.
· Ψιθυρίστε του! Ακούγεται αναποτελεσματικό αλλά πιάνει. Έχετε περισσότερες πιθανότητες να σταθεί να σας ακούσει ενώ του ψιθυρίζετε, παρά αν ουρλιάζετε στο αυτί του...
· Αντιμετωπίστε τις καταστάσεις με χιούμορ. Στην αρχή μπορεί να μην σας βγαίνει φυσικά, αλλά αν κάνετε την αρχή, μετά θα είναι όλα πιο εύκολα. Αν το παιδί σας ζητήσει κάτι με το οποίο διαφωνείτε, όπως για παράδειγμα να φάει γλυκό πριν το μεσημεριανό, επιστρατεύστε το χιούμορ αντί για τα νεύρα σας. Πείτε του για παράδειγμα: «Θες να φας γλυκό πριν το φαγητό; Τώρα θα σε πιάσω!» και να αρχίσετε το κυνηγητό μέσα στο σαλόνι.
· Επιλέξτε να του δώσετε μια αγκαλιά αντί να του φωνάξετε. Θα το ξαφνιάσετε ευχάριστα!
· Ρίξτε τις προσδοκίες σας. Μήπως ζητάτε πολλά από το παιδί; Πιστεύετε ότι μια δυνατή φωνή θα μειώσει τη μουρμούρα μέσα στο σούπερ μάρκετ; Πόσες πιθανότητες υπάρχουν, ένα παιδάκι να κάτσει αμίλητο στο καρότσι του, ενώ εσείς ψωνίζετε στο super market; Δείτε την κατάσταση από τη δική του οπτική γωνία.
· Το παιδί είναι παιδί. Θα συμπεριφέρεται ως παιδί, όσο και να φωνάζουμε. Ο μετωπιαίος φλοιός του εγκεφάλου του δεν θα έχει αναπτυχθεί μέχρι τα 25 του χρόνια και αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να σκεφτεί όσο είναι αναστατωμένο
· Κάντε time out…. Αν βλέπετε ότι η κατάσταση είναι τεταμένη και δεν πετυχαίνει τίποτα από τα παραπάνω, φύγετε από το δωμάτιο αποφορτίζοντας έτσι την ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα.
· Ποτέ μην σκεφτείτε ότι ‘φυσικά και ξέρει ότι το αγαπώ παρόλο που του φωνάζω’... Όχι. Το παιδί φοβάται πολύ τις φωνές. Παγώνει... Και μαθαίνει ότι για να μας ακούσει ένας άνθρωπος θα πρέπει να του φωνάξουμε. Όταν φωνάζετε στο παιδί σας, το χάνετε το παιδί σας…
